  Walddorf - Olszynka
Olszynka, to dzielnica Gdańska, leżąca na południowym-wschodzie miasta.
Teren ten wchodzi w skład Żuław Wiślanych, powstałych poprzez nanoszenie osadów w miejsce
dawnej zatoki morskiej.
Tereny te wyróżniają się specyficznymi warunkami wodnymi, glebowymi i
klimatycznymi.
Z uwagi na depresyjny charakter tereny te były czesto zalewane i podtapiane.
Chroniące przed powodziami wały, zaczęto sypać w XIII wieku, w czasach Świetopełka.
Wiadomości pisane, napływające od wieku XIV, potwierdzają istnienie łąk i lasów.
 Pierwsze wzmianki o zagospodarowywaniu Olszynki, pochodzą z 1615
roku. Wtedy to, sporządzony został plan, obejmujący 2200
hektary terenu Urzędu Budowlanego, którego autorem był mierniczy, miejski
profesor Piotr Krüger. W 1618 roku
założono rejestr czynszów czterech wsi tego Urzędu;
Wielkiej Wsi Leśnej, Małej Wsi Leśnej, Nowej Wsi i Płoni.
Wieś Leśna, to dzisiejsza Olszynka.
Już od samego początku dzielnica dzieliła się na Wielką i Małą
Osadnictwo Wielkiej Olszynki skupiało się przy trzech,
przeprowadzonych wowczas wygonach (niem. Trift), czyli
biegnących wzdłuż rowów odwadniających drogach, którymi
prowadzono bydło na pastwiska. Historyczne wygony to
dzisiejsze ulice: Zawodzie (Obere Trift), Modra
(Mittlere Trift) oraz Łanowa (Untere Trift). Mała Olszynka
natomiast powstała w XVII wieku na miejscu wyciętego lasu
nad Motławą, wzdłuż nowo założonej drogi, obecnej ulicy
Olszyńskiej. Rejestr Urzędu Budowlanego obejmował wówczas
na tym terenie 100 ponumerowanych działek.W 1640 roku na Małej Olszynce, stały dwa wiatraki i dwa ogrody.
Na Wielkiej - nieliczne gospodarstwa przy środkowym i Dolnym Wygonie; 201 ha
użytkowali rzeżnicy. Już przed II wojną światową Olszynka podzielona była
na Olszynkę Małą (Klein Walddorf) i Olszynkę Wielką (Gross Walddorf).
Na Małej Olszynce w 1773 r. przy głównej drodze, (obecnie ul. Olszyńska) była już
gęsta zabudowa. Zasiedlenie wygonów Wielkiej Olszynki było znacznie rzadsze.
Z książki "Geschichte des Danziger Stadhaushalts" Durch die Umwallung der Stadt wurde im 17 Jahrhundert ein Teil von Walddorf abgetrennt und zum Festungsgebiet gezogen. W zdaniu tym zawarta jest informacja o odłączeniu części terenu Olszynki (Walddorf), która została przejęta przez (Festungsgebiet) teren umocnień obronnych miasta. O tym fakcie z pewnością nikt by nie wspomniał, ale gdy chodziło o pieniądze (podatek od gruntów) zostało to odnotowane. I tu powstaje pytanie dokąd sięgała wieś Walddorf i jak duży teren został przyłaczony do miasta. Mówimy o czasie kiedy nie było Dolnego Miasta, więc czyja była to ziemia. Nie można wykluczyć, że teren ten miał pod swoją opieką Urząd Budowlany (Bauamt) i w registrze figurował jako wieś Walddorf. 
Krzysztof Wasilewski Forum Dawny Gdańsk
Nazwa Walddorf jest z pewnością bardzo stara - z okresu gdy tamtejsze lasy (Wald) jeszcze nie zostały wycięte.
Czy były jeszcze gdy w 1378 r. Główne Miasto Gdańsk otrzymywało przywilejem "patrymonium"?
Długokęcki napisał: ...Zaczynały się one (granice patrymonium) w miejscu, w którym Łacha Brensa wpływa do (starej) Motławy,
skąd biegła w kierunku Roselache i dalej wzdłuż tej Łachy do innej, zwanej Snur (końcowy odcinek Czarnej łachy),
przy czym oba cieki nie miały ze sobą połączenia. Następnie Czarną Łachą do Małej Motławy i Motławy,
a następnie wzdłuż lewego brzegu tej ostatniej do ujścia Łachy Brensa...
Możliwe, że całe to patrymonium nazywane było Walddorf.
Dopiero w 1576 r. z końcówki Brensy (Bersen) i dwóch zastoisk utworzono Nową Motławę.
Wynika z tego, że nie tylko tereny Dolnego Miasta, ale i Długie Ogrody, Wyspa Spichrzów i tereny na północ i wschód od Olszynki też należały do Walddorf.
|
Miro